KHOA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH – THĂM DÒ CHỨC NĂNG

Giới thiệu chung

1. Khoa chẩn đoán hình ảnh – thăm dò chức năng là cơ sở thực hiện các kỹ thuật tạo ảnh y học để chẩn đoán bệnh và theo dõi kết quả điều trị, bằng các thiết bị X-quang, siêu âm, cộng hưởng từ…Là khoa sử dụng các thiết bị y tế để đánh giá chức năng các cơ quan trong cơ thể như: điện tim, điện não, điện cơ, lưu huyết não…

2. Cơ sở hạ tầng của khoa phải bảo đảm tuyệt đối an toàn và kiểm soát bức xạ.

3. Việc quản lý các thiết bị của khoa phải chặt chẽ, theo đúng quy chế quản lý và sử dụng vật tư, thiết bị y tế; việc sử dụng thiết bị phải đạt hiệu quả kinh tế cao.

4. Trước khi sử dụng thiết bị mới, người vận hành phải được đào tạo.

5. Các thành viên trong khoa phải được đào tạo có trình độ sử dụng thiết bị y tế.

6. Đáp ứng yêu cầu của các khoa lâm sàng và các buồng khám bệnh.

Chức năng, nhiệm vụ

1. Quy định đối với khoa Chẩn đoán hình ảnh – Thăm dò chức năng

a) Tổ chức cơ sở:

– Khoa chẩn đoán hình ảnh – thăm dò chức năng được bố trí ở địa điểm thuận tiện theo đúng pháp lệnh an toàn và kiểm soát bức xạ, ít nhất phải có:

+ Nơi tiếp đón người bệnh.

+ Nơi người bệnh ngồi chờ.

+ Buồng chiếu, chụp cho mỗi máy, có buồng vệ sinh cho người bệnh sau thụt tháo.

+ Buồng chiếu, chụp các kỹ thuật đặc biệt.

+ Buồng rửa phim, in ảnh.

+ Buồng chuẩn bị thủ thuật.

+ Buồng bảo quản phim ảnh, hóa chất.

+ Buồng đọc kết quả.

+ Buồng trưởng khoa.

+ Buồng hành chính.

– Buồng đặt thiết bị phải thoáng rộng, trần nhà cao ít nhất 3m50, tường gạch trát barít, cửa có ốp tấm chì, nền nhà cao ráo, cách điện.

– Đường điện 3 pha riêng biệt, điện ưu tiên, bảo đảm an toàn và đủ công suất cho máy hoạt động.

b) Nhiệm vụ của các bác sĩ và kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh – Thăm dò chức năng:

– Thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh – thăm dò chức năng phải theo yêu cầu của bác sĩ lâm sàng.

– Phải thực hiện chiếu, chụp, thăm dò chức năng và trả kết quả ngay đối với người bệnh cấp cứu. Các trường hợp khác kết quả được trả trong ngày và có ký sổ giao nhận.

– Trước khi khám xét phải kiểm tra đối chiếu giấy yêu cầu có ghi đầy đủ các mục của bác sĩ lâm sàng.

– Khi thực hiện kỹ thuật chẩn đoán đặc biệt phải bảo đảm an toàn tuyệt đối, đúng quy định kỹ thuật bệnh viện.

– Hướng dẫn chu đáo cho người bệnh khi làm các kỹ thuật đặc biệt và chuẩn bị phương tiện cấp cứu để xử lý kịp thời các diễn biến bất thường của người bệnh xảy ra.

– Kiểm tra lại để đối chiếu: đúng người bệnh, đúng chỉ định.

– Trên phim, ảnh và phiếu thăm dò chức năng phải ghi rõ và đủ: Họ tên, tuổi, ngày tháng năm, ký hiệu vị trí phải, trái chính xác của cơ thể người bệnh.

– Phải chuẩn bị sẵn sàng cơ số thuốc và dụng cụ cấp cứu.

– Phải niêm yết giờ, tên, chức danh bác sĩ, kỹ thuật viên làm việc trong ngày và phiên thường trực.

– Phải tổ chức lưu trữ, bảo quản một số phim, hình ảnh điển hình, kết quả thăm dò phục vụ cho công tác nghiên cứu khoa học giảng dạy.

– Kiểm tra lại để đối chiếu: đúng người bệnh, đúng chỉ định.

– Định kỳ bảo dưỡng, kiểm tra chất lượng và độ tin cậy của thiết bị y tế.

c) Thực hiện kỹ thuật đặc biệt:

– Bác sĩ, kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh – Thăm dò chức năng có trách nhiệm:

+ Bảo đảm an toàn cho người bệnh khi thực hiện các thủ thuật và kỹ thuật đặc biệt.

+Trước khi thực hiện thủ thuật, kỹ thuật đặc biệt phải:

· Đối chiếu kết quả chẩn đoán lâm sàng và các xét nghiệm khác của người bệnh.

· Chuẩn bị đầy đủ phương tiện, dụng cụ và chọn thuốc đối quang thích hợp.

· Kiểm tra lại thiết bị, phim ảnh.

+ Vệ sinh, tẩy uế, khử khuẩn buồng chiếu, chụp các kỹ thuật đặc biệt sau mỗi buổi làm việc.

– Bác sĩ điều trị có trách nhiệm:

+ Phải cân nhắc khi chỉ định kỹ thuật đặc biệt phù hợp với tình trạng bệnh và sức khỏe người bệnh.

+ Phải giải thích cho người bệnh và gia đình người bệnh hiểu ký giấy cam đoan thực hiện kỹ thuật đặc biệt.

+ Trong khi thực hiện thủ thuật nếu có diễn biến bất thường phải giải quyết cấp cứu ngay.

+  Khi thực hiện xong kỹ thuật đặc biệt, bác sĩ điều trị và bác sĩ chẩn đoán hình ảnh kết hợp theo dõi và quyết định cho người bệnh về khoa điều trị.

+ Trong trường hợp cần phải thay đổi phương pháp chẩn đoán hình ảnh phải có sự bàn bạc thống nhất giữa bác sĩ chẩn đoán hình ảnh và bác sĩ điều trị.

d) Quản lý thiết bị y tế:

– Giám đốc bệnh viện có trách nhiệm:

+ Tạo điều kiện trang bị các phương tiện chống ẩm, chống nóng, chống cháy, chống chuột, chống gián; nguồn điện ổn định và an toàn.

+ Ra quyết định phân công người sử dụng và bảo quản thiết bị theo đề nghị của trưởng khoa.

– Bác sĩ trưởng khoa chẩn đoán hình ảnh – Thăm dò chức năng có trách nhiệm:

+ Lập lý lịch, xây dựng nội quy, quy định vận hành thiết bị. Nội quy, quy định phải đặt ngay tại tủ điều khiển và tại thiết bị.

+ Kiểm tra, đôn đốc thực hiện quy chế quản lý và sử dụng vật tư, thiết bị y tế trong khoa.

– Người vận hành thiết bị có trách nhiệm:

+ Trước khi vận hành thiết bị phải kiểm tra nguồn điện vào, dây tiếp đất.

+ Không sử dụng thiết bị quá công suất quy định.

+ Thực hiện chế độ bảo dưỡng thường xuyên và định kỳ.

+ Khi có sự cố phải ngắt điện vào máy, phải báo cáo trưởng khoa, trưởng phòng vật tư kỹ thuật đến kiểm tra, lập biên bản, quy trách nhiệm và ghi các hư hỏng, thay thế vào hồ sơ lý lịch thiết bị và có kế hoạch sửa chữa kịp thời; không ai được tự động sửa chữa.

+ Khi lắp đặt, sửa chữa, thay thế phụ tùng thiết bị y tế người vận hành phải có mặt để theo dõi và giám sát.

+ Không được bỏ vị trí làm việc khi thiết bị đang hoạt động.

+ Sử dụng khí nén y tế phải bảo đảm tuyệt đối an toàn.

e) An toàn và kiểm soát bức xạ:

– Bác sĩ điều trị:

+ Không được lạm dụng chiếu, chụp X-quang.

+ Hạn chế chiếu, chụp X-quang cho trẻ em, phụ nữ có thai, cho con bú.

+ Phụ nữ đang độ tuổi sinh đẻ chỉ nên khám X-quang trong nửa chu kỳ đầu của vòng kinh.

– Trưởng khoa và bác sĩ chẩn đoán hình ảnh – Thăm dò chức năng

+ Từng bước đổi mới các thiết bị y tế để giảm liều xạ cho người bệnh.

+ Kiểm tra, đôn đốc mọi thành viên thực hiện nội quy, quy chế bệnh viện.

+ Thực hiện chế độ bồi dưỡng, nghỉ cho mọi thành viên trong khoa theo chế độ ban hành.

– Các thành viên trong khoa:

+ Phải được đào tạo có kiến thức về an toàn và kiểm soát bức xạ.

+ Khi vận hành thiết bị phải mang phương tiện phòng hộ tia X theo quy định.

+ Trong thời gian ở trong khoa, hàng ngày phải đeo liều kế trên người.

+  Liều nhiễm tia X không được vượt quá mức quy định.

+ Khi chiếu, chụp X-quang cho người bệnh phải che chắn vùng sinh dục, thu hẹp loa tụ quang, khu trú đúng vào bộ phận cần thăm khám.

3. Tổ chức thực hiện

– Căn cứ quy chế này, Trưởng  khoa triển khai tổ chức thực hiện theo đúng quy định và báo cáo kết quả cho Lãnh đạo theo định kỳ hoặc đột xuất.

– Trưởng khoa có trách nhiệm quán triệt từng viên chức thực hiện đúng quy chế; thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở và giám sát thực hiện tốt quy chế này. Nếu phát hiện vi phạm phải kịp thời xử lý theo quy chế khoa.

– Trong quá trình tổ chức thực hiện, nếu có vướng mắc, các khoa có ý kiến bằng văn bản gửi về phòng Kế hoạch Tổng hợp để được hướng dẫn hoặc tổng hợp báo cáo cho Ban Giám đốc để xem xét chỉ đạo cho phù hợp./.